Ver weg van alle drukte in het heerlijke Bario!

En daar gingen we dan in het kleine vliegtuigje naar Bario! Een belevenis op zich en super leuk om eens mee te kunnen maken en voor wie de plannen heeft, zeker doen het is geweldig!!!

Aangezien we niet al onze bagage mee konden nemen in het kleine vliegtuigje richting Bario hebben we afgesproken dat de grote tas en de rugdrager in Miri achterblijven in ons laatste hostel. Met de kleine koffer, Izabella haar Frozentas en de gele handhandtas zijn we op pad gegaan naar het avontuur op Bario! Door Joseph onze in tussen vast chauffeur zijn we keurig afgezet op het vliegveld, nu eerst richting de informatiebalie in verband met de problemen met de tickets gelukkig verliep dit allemaal prima en konden we gewoon mee! Het inchecken verliep razend snel en anders dan anders, want gezien de grote van het vliegtuig moet ook iedereen worden gewogen alvorens je mee mag. Dus om de beurt op de weegschaal best grappig en gelukkig vallen de kilootjes voor ieder van ons nog reuze mee Dan richting de gate om daar een tijdje te wachten op ons vliegtuig gelukkig duurde het allemaal niet lang en werden we al gauw meegenomen richting een kleinere ruimte. Hier draaide de film betreffende de veiligheid aan boord, dat wat normaal de stewardessen je vertellen. En dan is het zover we mogen op pad naar het vliegtuig!!! Met een kleine groep mensen lopen we richting het vliegtuigje en daar stappen we een voor een in, we zitten nog maar net of we vertrekken al. Het gaat allemaal razend snel tijd om zenuwachtig te zijn over het opstijgen krijgen we niet we zijn al in de lucht. En het is geweldig!!!  We kunnen prachtig over het land kijken naar de mooie jungle en jammer genoeg ook de vele palmolie plantages, wat hier echt een probleem is. Maar oh wat is het mooi!!! Voor we het weten landen we alweer binnen 20 minuutje staan we in Marudi onze tussenstop. Veelal alle mensen aan boord zijn op de plek van bestemming alleen wij en een ander gezin met drie kleine kinderen moeten hier een tijd wachten. Leuk is dat dit gezin twee meisjes van 4 en 5 heeft en een jongetje van 1 er kan gespeeld worden dus! De moeder komt uit Colombia, vader uit Schotland en ze wonen in Maleisië hier werken ze voor Shell. We kletsen even gezellig terwijl de kinderen zich ook wel lijken te vermaken. Zo komen we uiteindelijk de tijd door op dit niet zeggende vliegveld. En dan in het tweede vliegtuigje nu echt naar Bario! Weer hebben we een fijne vlucht en kijken we onze ogen uit. Wanneer de palmolie plantages eindelijk uit het zicht zijn is er niets anders meer te zien dan bergen en prachtige groene jungle een ongerepte natuur prachtig! Na een kleine veertig minuutje landen we veilig en wel in Bario, ons avontuur kan weer beginnen!

En dan ben je in Bario en daar is werkelijk niets..... Het vliegveld stelt niets voor 1 klein kantoortje met een winkeltje wat niet meer is dan een paar plankjes aan de muur en dat is het. We moeten nog even op onze bagage wachten voor we kunnen vertrekken. Last minute hebben we gisteravond nog een slaapplekje geregeld bij een familie in Bario. Via een medewerker van het vliegveld raken we aan vervoer, want auto's zijn hier schaars. In een minuutje of tien staan we dan bij een groot houten huis waar we de komende dagen door zullen brengen. We worden warm ontvangen door het gastgezin, Geeny , Zack en hun dochter Emma van 5, die heel opgewonden is over de komst van Izabella. Het blijkt dat zij hier ook logeren, het huis is van Zack zijn ouders, zijn moeder is er voor een paar dagen niet en vader David ontmoeten we even later. Het is een fijn warm welkom van lieve mensen. Al gauw zitten we samen met hun aan de grote eettafel op het balkon. Voor ons schalen vol heerlijke gerechten, het is moeilijk te zeggen wat er allemaal in de schalen zit aangezien er in Bario dingen gegeten en bereid worden wat je nergens ter wereld vindt. Maar er is veel groente, rijst, kip en vis. We smullen er allemaal heerlijk van en kletsen in tussen gezellig met de leden van de familie. Die dag doen we verder weinig meer . Olivia is moe van alle indrukken en gaat naar de lunch lekker slapen, Izabella speelt met Emma en wij kijken wat rond in het grote huis, kletsen wat met de familieleden en maken wat plannen voor de komende dagen. Terwijl ik nog even lekker lig te dutten op de bank gaat Thomas nog op pad met David de steeds zoon van de familie, hij laat Thomas het oude huis van zijn grootouders zien. Ook plukken ze speciale bloemen voor het avondeten.  En dat allemaal in volledige rust. Er staan hier weinig huizen er zijn hier een paar hobbelige wegen met enkele 4x4 en er rijden wat scooters maar het stelt allemaal niet veel voor er is rust......  Aan het einde van de middag wagen Izabella en Thomas zich samen met Emma en haar Nanny aan het vangen van de vissen voor ons avond eten. Izabella heeft al gauw de smaak te pakken en vangt de ene naar de andere vis uit de visvijver. Ze is super trots op haar zelf en kan er geen genoeg van krijgen. Wanneer Olivia wakker is probeer ik het ook even met Olivia en ja hoor ook een vis, de gootste van allemaal we zullen vanavond heerlijk kunnen eten! De berglucht doet de meisjes blijkbaar ook goed, ze slapen beide als roosjes! En wij gebruiken de avond om gezellig een potje te scrabbbelen.

S'ochtends worden we wakker in de kou, zelfs onder de warme dekens voel je de kou. Na alle hitte best weer even aangenaam, we kleden ons dus dik aan om vervolgens richting het terras te wandelen waar al een ontbijtje op ons staat te wachten. De kinderen smullen van het speciale Bario rijst en ik hou het bij een french toast, of dat wat er volgens mij voor door moet gaan. Met gevulde buikjes gaan de kindjes fijn spelen in het grote huis. Olivia is al snel weer moe en gaat nog even lekker slapen. Samen met Izabella en Emma doe ik enkele spelletjes memory en kwartet het is heel gezellig, alleen het winnen en verliezen is een beetje een dingetje.... Onder tussen verdiept Thomas zich een beetje in onze gastfamilie. Het zijn hele bijzondere en invloedrijke mensen, opa David heeft meegewerkt aan de vele nationale parken die Maleisië rijk is aan velen daarvan heeft hij bij de start gestaan. Tevens heeft hij Semenggoh opgericht waar wij de prachtige Orang utans hebben mogen bewonderen. Opa David verteld zelf ook graag over zijn leven en bijzondere geschiedenis het is erg leuk om naar te luisteren. In huis vinden we erg veel boeken waarin zowel opa David als zijn vrouw Lucy een rol spelen tevens hangt het huis vol met foto's van de familie en artikelen. Het is erg leuk en bijzonder boeiend om dit allemaal te bekijken en te lezen. Ook Zack verteld ons iedere avond veel over zijn familie en de familiegeschiedenis maar ook over het bijzondere dorp Bario. Bario stelt dan op de kaart wel niets voor maar het heeft een rijke geschiedenis met sommige grappige details. Zo vertelde Zack ons dat er in de periode naar de tweede wereld oorlog geen enkele kat meer leefde in Bario. Door bestrijding van bepaalde insecten die de katten hebben  opgegeten zijn alle katten gestorven. Vervolgens had Bario te kampen met een grote rattenplaag! Om hier weer mee te kunnen dealen zijn er vervolgens vanuit Kuching bakken vol katten met parachutes in Bario gebracht een heel bijzonder verhaal niet waar?! Wat ons opvalt is dat er vele invloedrijke mensen uit Bario komen tevens lijkt iedereen te studeren of te hebben gestudeerd aan verschillende universiteiten zo heeft opa David gestudeerd in Engeland en Schotland te bedenken dat de beste man de zeventig al gepasseerd is is dat toch bijzonder! Zijn vrouw Lucy heeft gestudeerd in Nieuw Zeeland even als enkele van zijn kinderen waaronder Zack en zijn tweede zoon David die we in tussen ook ontmoet hebben. 

Na weer een fijne lunch gaan we samen met David (de zoon) op pad. We rijden eerst een stukje met de auto 4x4  over hobbelige wegen. Olivia en ik zitten op de achterbank, terwijl Izabella samen met Thomas in da bak van achter zitten. Izabella geniet volop van haar avontuurlijke ritje! Aangekomen bij een kleine houten hangbrug kunnen we niet verder nu wordt het wandelen geblazen! We stappen uit en lopen de iets wat wankele brug over. In eerste instantie komen we uit bij een volledige open plek. David verteld ons dat hier eerder een dorpje was. Dit dorp zijn we net voorbij gereden en is enkele jaren geleden verplaatst. Het is echt onvoorstelbaar als je bedenkt dat je werkelijk geen enkel spoor ziet van een dorp alleen het feit dat het hier niet dicht begroeid is verraad dat er ooit iets anders is geweest. De dorpelingen hebben hun huizen als puzzels uit elkaar gehaald en verplaatst voorbij de wiebelige houten brug. Dit zodat zij makkelijker bij hun huizen kunnen komen en nu ook gebruik kunnen maken van een auto. Heel bijzonder, ik vraag me dan af wie verzint het en op welk moment om een compleet dorp te verhuizen. Zal iemand gewoon tegen zijn buurman zeggen, goh ik zat eens te denken ik wil mijn huis ergens anders plaatsen. En hoe zal zoiets verlopen... David verteld ons dat hierbij de buffels grote hulpen zijn. De planken van de huizen worden gedragen door de buffels  en wanneer het gehele huis is verplaatst kan het als een puzzel weer opgebouwd worden, tja wel makkelijk natuurlijk. We wandelen een klein uurtje door mooie kleine verlaten weggetjes door de jungle. Het pad is een hindernisbaan aangezien er regelmatig buffels rondlopen die grote klei sporen achterlaten. Hier en daar moeten we dus echt flink klauteren om een plekje te vinden waar we langs kunnen. Izabella heeft niet echt veel zin dus zet het op het mopperen, beetje jammer maar is niet anders. Met af en toe een snoepje gaat het gelukkig steeds iets beter . Uiteindelijk komen we aan bij een klein hutje met veel honden....waar ik eerst wat van schrik.... In het kleine hutje wordt zout gemaakt. Hier in deze jungle is een plek gevonden waar erg zout water in de grond zit. Dit zijn de mensen gaan gebruiken, aangezien zij hier niet makkelijk aan zout kunnen komen. Met kleine emmertjes wordt dit zoute water uit een put gehaald. Vervolgens wordt het lange tijd gekookt tot er niet veel meer over is dan nattig zout. Dit wordt vervolgens gedroogd in bamboe. De zout wordt in bamboe stokken gedaan en boven het vuur gelegd. Uiteindelijk schroeit de bamboe weg en blijft er een staaf zout over. Deze staaf wordt vervolgens geraspt en dan heb je korreltjes zout. David verteld ons dat onderzoekers denken te hebben kunnen aantonen waarom er zoveel mensen in Bario een zeer hoog IQ hebben dit houdt naar grote waarschijnlijkheid verband met deze minerale zout die gebruikt wordt. Bijzonder niet waar? Wij kopen ook een staaf zout, tja je weet ten slotte maar nooit . Dan wandelen we weer terug en eenmaal aangekomen bij het bruggetje wachten we nog even op de auto die ons terug brengt naar ons plekje. Na een lekkere maaltijd van onder anderen zelf gevangen visjes slapen de dametjes weer heerlijk in het koele houten huis! Wij kletsen die avond nog een geruime tijd met Zack die ons van alles verteld over de foto's in het huis, zijn familie en het leven in Bario. Het is super leuk zo onderdeel te mogen zijn van de familie hier op deze manier kun je echt zien, ervaren en horen hoe het leven hier is en is geweest. Want Zack verteld ons dat er vooral de afgelopen tien jaar erg veel veranderd is. Er zijn meer auto's gekomen, meer wegen aangelegd, meer jungle gekapt etc. Tja ook hier gaat de verwoesting van de mensen niet aan voorbij.....

Maandag 25 januari vertrekt Emma weer met haar moeder richting Kuala Lumpur vader Zack blijft nog voor een maand bij zijn ouders om het een en ander te klussen. Wat overigens  geen overbodige luxe is, want voornamelijke de badkamers zijn zeer basic. Zonder douche of bad, gewoon een bak koud water op de grond waar je je in kunt wassen. Voor de kinderen laat ik iedere dag een ketel water koken dan vul ik de bak met heet en koud water en hebben zij een lekker badje. Vooral Olivia geniet hiervan zij speelt heerlijk in het warme water met haar bakjes. Izabella past amper nog in de bak, maar maakt er geen probleem van. Tijdens het reizen zijn ze duidelijk al veel gewend en hoort dit er gewoon bij! 

Onze maandagochtend verloopt weinig anders dan de zondagochtend we brengen de tijd in het huis door terwijl Olivia te slapen. Na de lunch gaan we weer even met elkaar op pad. We wandelen deze keer richting het centrum van Bario. Dat klinkt heel wat, maar stelt niet veel voor. En juist dat maakt het hier bijzonder het ervaren dat er niets is geen winkels, geen stoplichten of verkeersborden geen drukte. Er zijn enkele kleine winkeltjes met wat levensmiddelen, dit zijn kleine kamertjes in een huis met enkele houten planken gevuld met wat spulletjes. Izabella mag er een snoepje uit kiezen voor de rest van de wandeling, want ook vandaag wordt er veel geklaagd.... En soms is een snoepje dan echt even nodig een beetje suiker en juffie is weer een beetje blijer . Na onze shop ervaring in Bario wandelen we verder richting het grootste en oudste longhouses van Bario hier hebben we met David afgesproken. Het is nog een flinke wandeling en ondanks dat de dag hier koud begint is het hier nu erg warm.... We zweten en zwoegen nog een tijdje verder tot we er aankomen. Wanneer we net binnen zijn komt ook David eraan met zijn neef Benjamin, zij zijn gekomen met de auto om ons straks weer mee te kunnen nemen naar huis. Het bezoekje aan het longhouses is bijzonder. In de eerste ruimte die als een soort hal dient hangen de muren vol fotootjes van verschillende families. David verteld over de verschillende families. Iedere familie heeft een gedeelte van de muur en aan de andere zijde een klein huis. We lopen door een klein gangetje en komen aan de andere kant van de hal uit. Hier zien we de huizen van de families. De families delen het longhouses met elkaar. Alle kleine huizen zijn gescheiden door enkele houten schotten je ziet dat je in een ander huis binnen komt doordat er weer een keuken is. Bij de nu nog traditionele woningen zie je in het midden een stookplaats. Hier werd er vroeger gekookt op hout zonder schoorsteen dus dat kan niet anders dan erg rokerig zijn geweest. Enkele families doen het nog op deze manier maar vele huizen worden nu gemoderniseerd aangezien de oudere generatie die hier gewoond heeft in tussen is overleden. De huizen blijven in de familie maar worden vaak niet meer gebruikt aangezien de jeugd wegtrekt uit Bario, de huizen doen vaak dienst als vakantiewoning voor de familie. Bij enkele huizen komen we gezinnen met kinderen tegen, vooral Olivia heeft snel contact met de kindjes en loopt nieuwsgierig op hen af. Enkele kinderen krijgen een knuffel of een kus van haar en als we weer verder lopen zwaait ze vrolijk de kinderen en hun ouders uit, het is aandoenlijk om te zien. Izabella is een stuk verlegener en bekijkt alles vanaf een afstandje in tussen is ze wel erg geïnteresseerd hoe het hier allemaal werkt en vertel ik haar zoveel mogelijk van wat wij net geleerd hebben. Samen met David maken we nog een wandeling door de andere kant van het dorp, langs de school waar zijn moeder tot voorkort de directeur was en beklimmen we nog een bergtop voor een mooi uitzicht. We lopen naar een longhouses van een familielid waar we warm worden ontvangen met en kopje thee en een soort van rijst broodjes, waarna de vader van neef Benjamin ons op komt pikken en weer naar huis rijdt. Ook nu zitten Izabella en Thomas  achterin de bak ondanks dat het al donker is, Izabella geniet er zo van dat ze niet meer anders wil!  Terug in ons gasthuis eten we met elkaar en dan gaan de dametjes snel naar bed het was een lange dag!

Dinsdag 26 januari hebben we een andere planning we vertrekken na het ontbijt voor een wandeling, nu is het nog niet zo warm en dat wandeld toch een stuk aangenamer. Op advies van Zack kiezen we een wandelpad die een berg op gaat waar een kleine huisje staat met een mooi uitzicht op de top. Het wandelen hier valt Izabella duidelijk zwaar ook nu is ze aan het mopperen en huilen en we beginnen de wandeling met wat geruzie niet echt gezellig dus. Toch is het een mooie wandeling en bereiken we allemaal de top. Op de top komt een verzoeningsmoment met sorry en knuffels vanaf nu is het weer veel gezelliger! Het is jammer dat we geen picknick hebben meegebracht want dat was erg leuk geweest hier op de top, maar met een flesje water en enkele koekjes is het ook best gezellig. We genieten fijn van het uitzicht en de frisse koele wind. Nadat we enkele, naar mijn mening, agressieve wespen op ons af komen besluiten we weer naar beneden te gaan. De terugweg verloopt een stuk gezelliger en veilig en lachend komen we beneden aan. In ons gasthuis staat weer het eten klaar, wat een luxe! Nu zijn er nog enkel andere mensen, vrienden, familie mensen uit het dorp die ook aanschuiven het is een gezellige boel aan tafel. Die middag kruipen Olivia en ik beide in bed, Olivia is erg moe en ik heb last van m'n buik en ga even lekker lezen. Izabella en Thomas pakken de vishengels er weer bij en met weer groot succes vangt Izabella de ene naar de andere vis uit de visvijver, een nieuwe hobby is geboren ! Wanneer iedereen gezond en wel weer uit bedje is besluiten we dat het leuk is als Izabella nog even in de rubberboot gaat roeien op de vijver. Ze ziet het zelf helemaal zitten en is dol enthousiast over dit idee. Met elkaar pompen we de boot op en dan kan Izabella beginnen aan haar roei avontuur,ze begint vol goede moed maar komt er ook achter dat het nog niet mee valt dat levert wat boosheid op,maar Thomas heeft een idee. Er wordt een touw aan de boot gemaakt en Thomas rent over de kant zo schiet Izabella door de vijver en heeft ze dik lol. Na een tijdje dobberen in de boot lukt het haar in tussen ook steeds beter om te roeien. Onder tussen voer ik samen met Olivia de visjes in de tweede vijver. Olivia vindt het prachtig de visjes springen bijna uit het water voor de brokjes en dat maakt het natuurlijk erg leuk! Zo vullen we onze middag tot aan het avondeten, waarbij Izabella erg teleurgesteld is dat er geen door haar gevangen vis op het menu staat! Na een vraag van ons worden er toch nog wat visjes bereid en de dames smullen er heerlijk van!  Dan breekt ons laatste nachtje Bario alweer aan, de tijd vliegt! Wanneer de dametjes lekker liggen te slapen gaan wij nog fijn samen met opa David op het balkon zitten David verteld ons weer veel verhalen van vroeger, zijn tijd in Engeland, zijn tijd bij Semenggoh en hij maakt vele grapjes. Het is een leuke en interessante man! 

We hebben allemaal heerlijk geslapen wanneer onze vroege laatste ochtend Bario al aanbreekt. We ontbijten vandaag eerder dan normaal, want tegen kwart over acht vertrekken we naar het vliegtuig! Na het inchecken, wegen en wachten stappen we weer voor een fijn vlucht avontuurtje in het fijne kleine vliegtuigje, dag mooie Bario we hopen dat hier de tijd nog lang stil mag blijven staan het is er zo mooi.......