De Embera indianen

9 januari 2023 - Gamboa, Panama

Na onze heerlijke avontuurlijke dag gisteren in Gamboa sta ik terug vol goede frisse moed op, rond kwart over zes loop ik door de straten van Gamboa en heb ik een beetje een dubbel gevoel. Het is hier zo heerlijk, het is zo mooi en zo fijn maar ik weet dat dit veel te snel al weer gedaan is en dat we dan terug zijn in de rush van ons  toch wel hectische leventje in België maar he snel de knop om en genieten van het hier en nu! En het lukt dankzij een groep toekans die ik tegenkom tijdens mijn wandeling. Ik zie een toekan in de boom en terwijl ik die bewonder begint hij te fluiten (het klinkt niet bepaald als fluiten maar geen idee hoe je het geluid van een toekan noemt) plots komen er steeds mee bij uit alle hoeken komen ze gevlogen en plots zit de boom vol toekans. Er zijn er minstens 10 maar misschien wel 15. Ik kijk van onder de boom vol bewondering toe, wauw wat heb ik geluk. De vogels maken veel kabaal, het lijkt wel een soort dagopening ofzo ;-) ze kwetteren er luid op los. Ik probeer er enkele vast te leggen op mijn camera wat nog niet zo gemakkelijk is, maar probeer ook vooral te genieten van dit bijzondere moment. Wanneer het plots stil valt in de boom vliegen de vogels een voor een weer weg in verschillende richtingen. Ik kijk er naar en ben echt verbluft, wauw wat een bijzonder moment. Met een glimlach loop ik terug naar ons huisje.

IMG_9007

Thomas is al wakker en wacht mij in het huis op, de kids liggen alle drie nog in hun bedje te slapen of te lezen... Ik maak het ontbijt terwijl ook Thomas even op pad gaat en net als ik het geluk heeft ook een toekan te spotten en enkele papagaaien. Het is hier zo prachtig echt waar, mocht je ooit de kans hebben kom zeker een snaar Panama. Het is hier nog niet erg toeristisch, het is soms wat rommelig en niet zo ingesteld op toeristen als Costa Rica. Maar het is hier ongerept, mooi en het land biedt zoveel prachtig natuurschoon en dieren en de mensen zijn heel vriendelijk. 

Zodra iedereen wakker is en Thomas terug van zijn wandeling gaan we samen eten. Zoals bijna iedere dag eten we pannenkoeken met fruit en wat brood en crackers. Niet zo'n geweldig ontbijt maar het is ok alhoewel ik blij ben dat er thuis iets anders op mij wacht als ontbijt. 

De ochtend beginnen we na het ontbijt rustig, ieder gaat zijn gangetje. Er wordt getekend, wat geoefend voor school, gespeeld etc. een fijn begin voor we op pad gaan. 

Vandaag staat er een bezoek aan de Embera indianen gepland. Ook daar gaan we met de boot naar toe. We rijden terug naar dezelfde kade om daar met dezelfde man een afspraak te maken over de boot. Binnen een kwartier varen zijn we in het dorp van de Embera indianen. We lopen wat rond, kijken naar de schoonheid van de natuur en komen aan in een grote hut waar we enkele indianen zien en wat kleine winkeltjes met mooie handgemaakte spulletjes kunnen bewonderen. We zijn wat onwennig, hoe gaat het wat wordt er van ons verwacht wat kunnen wij verwachten... Uiteindelijk komt er iemand naar ons toe welke in gebrekkig Engels verteld dat er zo meteen een gids komt die ons wat meer gaat vertellen, we mogen eventjes wachten. Prima dat doen we terwijl we rustig in het rondkijken. We zien een groep indianen in prachtige kleren, mooie gekleurde rokken en topjes van kleine gekleurde kraaltjes met mooie bloemen op het hoofd. de mannen dragen ook een soort kralen riem en een lap. Al gauw is de gids er, de baas van het dorp? Hij verteld ons het een en ander over de cultuur van de indianen. Het is een kleine gemeenschap met 15 woningen en 15 families die hier wonen. Ze spreken hun eigen taal Embera, hij leert ons enkele woorden die ik eerlijk gezegd alweer vergeten ben. Hij verteld over de kleding, vroeger bestond deze uit dieren huiden, later weden er een soort lappen gemaakt van boomschors welke hij ons laat zien en tegenwoordig is de kleding die ze nu dragen hun traditionele kleding. De stoffen en de materialen kopen ze in de stad en de kleiding maken ze zelf. Het ziet er prachtig uit, hoewel de kralen topjes me niet bepaald comfortabel lijken...

IMG_9088

Ook verteld hij over de spulletjes die de mensen hierin het dorp maken. de manden zijn van een soort gedroogd gras/ bladeren die de vrouwen in de jungle vinden en vervolgens kleuren met verschillende soort natuurlijk kleurstof uit planten en fruit. de stroken laten ze ingebonden 3 uur in de vloeistof liggen en vervolgens 3 dagen drogen. Daarna worden er manden, maskers en kunstwerken van gemaakt. Het is bijzonder om te zien hoe dit in zij werk gaat en ik begin te begrijpen waarom deze mandjes zo duur zijn het is behoorlijk tijdrovend en intensief werk. Daarnaast laat hij kleine beeldjes zien die niet van hout maar een soort zaden zijn gemaakt. deze lijken op paardenkeutels wanneer je ze vind echter wanneer je deze laat drogen worden ze steen hard. Dan maken de mensen er de mooiste beeldjes van. Je ziet ze hierin verschillende vormen van schildpadden, luiaards, vogels etc. Het is leuk om te weten hoe dit in elkaar zit ook de houten kunstwerken laat hij ons zien en verteld over de bomen waar dit van gemaakt wordt de cocobolo boom, van hetzelfde hout worden hun huizen gebouwd de sterkte boom van Panama.

IMG_9083

Na de uitleg krijgen we een leuke dansshow te zien van de vrouwen en jonge meiden uit het dorp, het zijn dieren dansen. we zien de kolibrie dans, de adelaars dans, de apen dans en de bloemen dans. Ook komen de heren er uiteindelijk bij met begeleidend muziek en mogen we zelf ook even meedansen. Tot plezier van Olivia die ook al vind ze het spannend hier ook echt van genieten. Izabella blijft stilletjes op haar bankje zitten. Overigens ontkomt ze een tweede keer niet aan de dans, terwijl wij lunchen en een andere groep de dansvoorstelling te zien krijgt wordt Izabella opgehaald door een klein meisje en gaat ze toch mee om mee te dansen met de groep.

Na de dansvoorstelling lopen we samen met een jongen door het dorp, hij laat ons nog een luiaard zien. Boaz is dol op deze dieren en is dan ook mega enthousiast bij het zien van dit bijzondere dier. We lopen wat tussen de huisje door en komen terug in de grote hut waar de lunch op ons wacht. Het ios nog erg vroeg voor een lunch, maar we genieten er wel van vis met plantaan wat we eten uit bananenbladeren met onze vingers natuurlijk. Nadat we zijn uitgegeten en we ondertussen de dansshow nog eens hebben kunnen zien lopen we zelf nog even door het dorp. de jongentjes zijn aan het voetballen en Boaz wil ook graag meedoen. Ik spoor hem aan gewoon mee te doen en zo voetbalt hij met veel plezier mee met de jongens, die hij al gauw zijn vrienden noemt. Mooi hoe een spel als voetbal zonder woorden zo verbindend kan zijn. iedereen snapt wat er moet gebeuren en geniet van het samen spelen. 

IMG_9161

Het is intussen snikheet en ik bewonder Boaz voor zijn moed om in deze hitte te voetballen. Wij wandelen wat tussen de huisjes, Olivia probeert wat contact te zoeken met de kleine meisjes en Izabella met de hond. Terwijl wij wat rond slenteren is er plots iemand ie mij groet, Hello Moniek, ik kijk op en zie een van de gidsen van de tree top van gisteren voor mij staan. Dat had ik even niet zien aankomen, wat blijkt hij woont hier ook het is zijn villages zoals hij het zelf noemt. Oh wauw zo bijzonder. We praten nog een beetje over het dorp en nemen dan terug afscheid. Ook de gids die ons ontvangen heeft komt nog even bij ons staan en we stellen nog enkele vragen over het leven in deze kleine gemeenschap. De kinderen gaan naar school en moeten daarvoor dagelijks  met een kano richting het dorp, er gaat een van de vaders mee die hen overzet en aan het einde van de dag weer opkomt halen. Daar lere, de kinderen Spaans hier in het dorp spreekt men Embera met elkaar. Verderop is nog een indianendorp en daar spreekt men een andere taal. Hij verteld ook over een andere gemeenschap Embera verderop de rivier op en zou ons hier graag mee naar toe willen nemen, maar helaas wij moeten morgen weer weg... Het gebied waar de Embera wonen rijkt tot 200 km diep de jungle in, ze overleven grotendeels van de natuur en de jungle, maar ook vangen ze vissen en schildpadden die ze ten. Voor mij een wat wrang gevoel, maar he ik snap het wij eten ten slotte ook dieren en dit is ergens veel natuurlijker. We zien overigens ook een schild liggen en tijdens de dansvoorstelling werd er zelfs een schild gebruikt als muziekinstrument.

Uiteindelijk komt er terug een boot ons weer oppikken en varen we in een kwartiertje terug naar de kade, het was een bijzonder bezoekje. Izabella is volledig jaloers geworden op het indianen leven en had hier wel willen blijven. Vooral de rust en de eenvoud van de Indianen spreekt haar erg aan.

IMG_9172

We zijn warm, hel warm en rijden snel terug naar ons huisje. Ik teken en kleur een beetje met de kinderen en Thomas neemt een rustmoment en leest een strip. Uiteindelijk bedenkt Boaz een leuk spel en wil vliegtuigje spelen. Niemand is echt enthousiast mee te doen, maar uiteindelijk doen Thomas en Olivia mee en zijn dol enthousiast. Terwijl ik samen met izabella haar toneelrol oefen. 

Olivia neemt ondertussen het volledige spel over en wordt de stewardess en piloot in een. Ze controleert de bagage van Thomas en Boaz, wijst de plekken en komt tientallen keren met eten langs. het zijn behoorlijke luxe maaltijden... hopen dat wij die morgen ook krijgen ;-) Wel vliegen ze een rare tocht via Afrika ,naar Madrid, naar Belgie...

IMG_20230109_143858125

Uiteindelijk krijgt Olivia ook nog de schone taak de echte maaltijd voor deze avond voor te bereiden, ze snijdt de groenten voor de pasta en maakt de saus, zo die staat vast klaar voor vanavond. Tot haar teleurstelling moet ze nog even wachten met eten helaas...

Zo vermaken we ons in de vroege middag in ons huis.

IMG_9178

Uiteindelijk rijden we rond vier uur nog even weg om een wandeling te doen. Thomas heeft een wandeling in de buurt gevonden die goed te doen is met de kinderen. Terwijl we wegrijden betrekt de lucht aardig, hoe dichter we bij de wandeling komen hoe donkerder de wolken worden... dat het gaat regenen is een zekerheid de vraag is wanneer... we besluiten toch gewoon te gaan wellicht koelt de regen ons een beetje af. We zijn nog maar net vertrokken of de regen start en geeft ons een douche. Boaz moppert eerst wat en is van mening dat we om moeten keren. Olivia maakt zich wat zorgen om haar mooie jurk, maar komt tot het besef dat de jurk in de wasmachine eigenlijk ook nat wordt dus dat het vast geen groot probleem is.   Izabella hoeren we niet klagen eerder genieten, ze houdt wel van deze verfrissing en wordt er juist heel blij van. Uiteindelijk worden we kleddernat maar is iedereen toch tevreden en is het een leuke korte wandelroute gebleken die ons even goed heeft opgefrist!

Eenmaal bij de auto besluiten we nog een klein beetje rond te rijden in de de buurt van Gamboa, zo kunnen we een klein beetje opdrogen en vooral nog wat meer zien van de prachtige omgeving. Gek genoeg is de regenbui heel plaatselijke geweest een kilometer over twee van de wandeling is de straat kurkdroog...

Tijdens onze avondmaaltijd van pasta praten we met elkaar na over de vakantie, wat was het leukste, wat zou je graag nog eens willen doen, wat was het fijnste slaapplekje, wat was er midner leuk, wat ga je zeker vertellen... Het is een fijn gesprek waar iedereen enthousiast aan meedoet. De algemene conclusie is, dat het moeilijk is een keuze te maken van alles wat we hebben gedaan wat nu echt het allerleukste was. Er zijn zoveel fijne dingen die we gedaan hebben. Het snorkelen, het surfen, de indianen, de dieren die we hebben gezien, de tree top, de boottochten... we kunnen niet kiezen. De slaapplek die de kinderen het leukste vonden waren de tentjes in Santa Catalina, ook al is hier niet zo goed geslapen vanwege het oud- en neiuwfeest. Het minst leuk... de reisdagen en de boete, maar we kijken vooral terug op een heerijke reis waar we allemaal van genoten hebben!

En we kunnen iedereen een reis naar Panama aanbevelen, het is hier heerlijk!

Morgen nog een ochtend in Gamboa en dan het vliegtuig weer in...  

Foto’s

4 Reacties

  1. Marc:
    10 januari 2023
    mooi om te lezen. Goeie terugreis
  2. Erna Goeteyn:
    10 januari 2023
    Wat heb ik genoten van jullie avonturen,verhalen,de alleszeggende foto's,leuk om te lezen...het gaat jullie goed.Een behouden terugreis!
  3. Annet Oosterhof:
    10 januari 2023
    Lieve allemaal,
    We hebben genoten van alle verhalen.
    Wat een prachtige reis hebben jullie gemaakt samen!
    We horen vast nog veel meer verhalen van de kinderen.
    Ook de foto's geven een mooie indruk van het land Panama.
    We wensen jullie een goede terugreis.
    Liefs Mam en Annet
  4. Judith:
    12 januari 2023
    Dit waren weer prachtige verhalen. Zo bijzonder om echte toekans gezien te hebben en te dansen met de indianen :-) Zo mooi om als gezin deze herinnering gemaakt te hebben. Kan me voorstellen dat deze reis weer veel te snel voorbij is gegaan.